ทีมนักวิจัยจากสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ คณะผู้เชี่ยวชาญด้านการจัดการประมง กรมประมง บริษัทไฟฟ้าหงสา จำกัด เข้าร่วมประชุม ติดตาม ตรวจเยี่ยมโครงการ การจัดการความหลากหลายทางชีวภาพและประชากรปลาต้นน้ำว้า
เมื่อวันที่ 13 มีนาคม 2568 ทีมนักวิจัยจากสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ นำโดยนายสมปรารถนา สุขทวี อดีตรองผู้อำนวยการสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ และคณะผู้เชี่ยวชาญด้านการจัดการประมง กรมประมง (ดร.วารินทร์ ธนาสมหวัง ดร.พุทธ ส่องแสงจินดา และนายบุญส่ง ศรีเจริญธรรม) พร้อมด้วยนักวิเคราะห์นโยบายและแผนสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ร่วมกับทีมนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา น่านเทศบาลตำบลบ่อเกลือใต้ สำนักงานพัฒนาที่ดินอำเภอบ่อเกลือ ปลัดอาวุโส อำเภอบ่อเกลือ หัวหน้าสำนักงาน บริษัทไฟฟ้าหงสา จำกัด และตัวแทนเครือข่ายสื่อมวลชนภาคเหนือ เข้าร่วมประชุม ติดตาม ตรวจเยี่ยมโครงการ การจัดการความหลากหลายทางชีวภาพและประชากรปลาต้นน้ำว้าเพื่อลดผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในจังหวัดน่าน โดยมี ผศ.ดร.เอกชัย ดวงใจ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการเกษตร มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนาน่าน เป็นหัวหน้าโครการ ซึ่งได้รับทุนอุดหนุนการวิจัยและนวัตกรรม แผนวิจัยและนวัตกรรมการลดความเสี่ยงและผลกระทบภัยพิบัติทางธรรมชาติและการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศต่อสัตว์เศรษฐกิจ ด้านประมง ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2567
โดยมีนายบุญฤทธิ์ แก้วป้องปก ปลัดอาวุโส อำเภอบ่อเกลือ เป็นประธานตอนรับ พร้อมด้วย นายประสิทธิ์ อุปจักร์ นายกเทศมนตรี ตำบลบ่อเกลือใต้ ผู้ใหญ่บ้านตำบลภูฟ้า ประธานเกษตรกรอำเภอบ่อเกลือ ชุดรักษาความปลอดภัยหมู่บ้าน (ชรบ.) และผู้ประกอบการร้านอาหารตำบลบ่อเกลือใต้ เข้าร่วมรับฟังผลการดำเนินงานโครงการวิจัย ประจำปี 2567 ด้านแนวทางการการความหลากหลายทางชีวภาพและประชากรปลาต้นน้ำว้า ในพื้นที่จังหวัดน่าน รวมทั้งแนวทางการพัฒนาด้านประมงภูเขาเพื่อลดผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในจังหวัดน่าน และแนวทางพัฒนากิจกรรมการท่องเที่ยวเชิงคุณค่าให้กับจุดหมายปลายทางของการท่องเที่ยวในตำบลบ่อเกลือใต้และตำบลภูฟ้า อำเภอบ่อเกลือ จังหวัดน่าน
การดำเนินงานครั้งนี้ ทีมนักวิจัยได้รับความร่วมมือจากภาคีผู้มีส่วนเกี่ยวข้องด้านประมง ในพื้นที่ตำบลบ่อเกลือใต้ และตำบลภูฟ้า อำเภอบ่อเกลือ รวมทั้งสิ้น 200 คน เข้าร่วมสนับสนุนการวิจัย จำนวน 4 กิจกรรม ประกอบด้วย 1) กิจกรรมการประเมินศักยภาพการขยายประชากรและความเป็นไปได้ของการช่วยเหลือธรรมชาติเพาะพันธุ์ในชนิดปลาเป้าหมาย จำนวน 5 ชนิด (ปลาผีเสื้อติดหินน่าน ปลาเลียหิน ปลาค้อลายปล้องใหญ่ ปลาปีกแดง และปลาจาด) จากข้อมูลชีววิทยาการสืบพันธุ์และเทคนิคการเพาะขยายพันธุ์ในสภาพแหล่งอาศัยธรรมชาติ 2) กิจกรรมการศึกษารูปแบบที่เหมาะสมสำหรับการเพาะฟักไข่ปลาปีกแดงในสภาพแหล่งอาศัยธรรมชาติ 3) การเปรียบเทียบการอนุบาลลูกปลาวัยอ่อนให้เป็นปลาวัยรุ่นในสภาพแหล่งอาศัยธรรมชาติ และ 4) การประเมินผลการสร้างเสริมคุณภาพแหล่งอาศัยของปลาต้นน้ำจากการจัดการฝายชะลอน้ำขนาดเล็ก
ผลการดำเนินงานโครงการวิจัย พบว่า การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศส่งผลกระทบโดยตรงต่อประชากรปลาต้นน้ำว้า โดยเฉพาะเรื่องปริมาณน้ำและอุณหภูมิที่มีผลต่อการสืบพันธุ์และการเจริญเติบโต
สามารถพัฒนาวิธีการช่วยเหลือธรรมชาติในการขยายพันธุ์ปลาเป้าหมาย 5 ชนิด ได้จากการศึกษาเชิงลึกด้านชีววิทยาการสืบพันธุ์ พบว่า 1) วิธีการเพาะฟักไข่ปลาปีกแดงโดยดัดแปลงชุดเพาะฟักไข่ปลาแบบเคลื่อนย้ายได้ (mobile hatchery) ร่วมกับระบบน้ำประปาชุมชนที่มีออกซิเจนสูงและพืชน้ำขนาดเล็กหนาแน่นช่วยเพิ่มอัตราการรอดชีวิตของลูกปลาวัยอ่อน 2) การอนุบาลลูกปลาวัยอ่อนจำนวน 5 ชนิด ในกระชังมีอัตรารอดชีวิตสูงกว่าการปล่อยลูกปลาโดยตรงลงสู่แหล่งน้ำธรรมชาติ 3) ฝายชะลอน้ำขนาดเล็กในพื้นที่เกษตรกรรมของเกษตรกรช่วยฟื้นฟูแหล่งอาศัยของปลาต้นน้ำ ทำให้ประชากรปลาเพิ่มขึ้นและมีสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมต่อการเจริญเติบโตของปลาต้นน้ำ โดยผลลัพธ์ที่ได้สามารถนำไปใช้เป็นแนวทางในการอนุรักษ์และฟื้นฟูประชากรปลาต้นน้ำว้าในพื้นที่จังหวัดน่าน
โดยการส่งเสริมมาตรการช่วยเหลือทางธรรมชาติและการปรับปรุงคุณภาพแหล่งอาศัยให้เหมาะสมต่อการดำรงชีวิตของปลาต้นน้ำในระยะยาว
Share this content:
